બંગાળમાં બાંગ્લાદેશીઓને આશ્રય આપવા માટે મમતાએ યુએન કરારનો આપ્યો હવાલો... જાણો શું કહે છે નિયમ?

મમતાનું કહેવું છે કે બાંગ્લાદેશમાં હિંસાના મુદ્દે તે કશું બોલશે નહીં, કારણ કે તે કેન્દ્ર સરકારનું કામ છે - પરંતુ જો ત્યાંથી લાચાર લોકો આવશે તો તેમને આશ્રય આપવામાં આવશે. ચાલો આ અહેવાલમાં જાણીએ કે શું મમતા બેનર્જી બાંગ્લાદેશના સંભવિત શરણાર્થીઓને તેમના સ્તરે આશ્રય આપી શકે છે?

ભારત સંયુક્ત રાષ્ટ્રના કરારમાં સહી કરનાર નથી, જેનો ઉલ્લેખ મમતા બેનર્જી કરી રહ્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, આ દરખાસ્ત પર ભારત દ્વારા હસ્તાક્ષર નથી અને તેથી ભારત યુએનના આ પ્રસ્તાવ હેઠળ કોઈને નાગરિકતા આપતું નથી. શરણાર્થીઓ અંગે ભારતના પોતાના નિયમો છે, જે અંતર્ગત કોઈને પણ આશ્રય આપવાની જોગવાઈ છે. રાજ્યોને કોઈપણ વિદેશી નાગરિકને શરણાર્થીનો દરજ્જો આપવાનો અધિકાર નથી.

શરણાર્થીઓ અંગે ભારતનું વલણ શું છે?

લોકસભા સાંસદ સુગાતા રોયના પ્રશ્ન પર, ગૃહ મંત્રાલયે 16 માર્ચ, 2021 ના ​​રોજ તેના જવાબમાં કહ્યું હતું કે ભારત શરણાર્થીઓની સ્થિતિ સંબંધિત 1951 યુએન કન્વેન્શન અને 1967ના પ્રોટોકોલ પર હસ્તાક્ષર કરનાર નથી. મંત્રાલયે કહ્યું કે તમામ વિદેશી નાગરિકો (આશ્રય શોધનારાઓ સહિત) ફોરેનર્સ એક્ટ-1946, ફોરેનર્સની નોંધણી એક્ટ-1939, પાસપોર્ટ (ભારતમાં પ્રવેશ) એક્ટ-1920 અને નાગરિકતા અધિનિયમ-1955 હેઠળ સંચાલિત થાય છે.

ગૃહ મંત્રાલયે તેના જવાબમાં કહ્યું હતું કે, "જો કે, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 2011 માં એક SOP જારી કરવામાં આવી હતી, જેમાં 2019 માં પણ સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો અને આ SOP હેઠળ, દેશની કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ શરણાર્થીઓ સાથે વ્યવહાર કરે છે. મંત્રાલયે પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ભારતીય નિયમો અનુસાર કોઈપણ વિદેશીને "શરણાર્થી" દરજ્જો આપવાનો કોઈ અધિકાર નથી.

શરણાર્થીઓ અંગે યુએન કરાર શું છે?

યુનાઇટેડ નેશન્સે 1951માં યુરોપમાં શરણાર્થીઓ માટે ઠરાવ પસાર કર્યો હતો, જે 1954માં અમલમાં આવ્યો હતો. આ પછી, 1967 માં તેમાં એક સુધારો પણ કરવામાં આવ્યો અને તેને વિશ્વભરમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો, જેના પર ડઝનબંધ દેશો સહમત થયા. આ એક આંતરરાષ્ટ્રીય કરાર છે અને આ અંતર્ગત વૈશ્વિક સ્તરે શરણાર્થીઓના રક્ષણ અને અધિકારોની ખાતરી કરવામાં આવે છે.