ભારતને ફસાવવાના પ્રયાસમાં ચીન પોતે પણ શિકાર બન્યું! ઇઝરાયલી હુમલો ઇરાન સાથે ડ્રેગનને પણ ફટકારશે

ઇઝરાયલી હુમલાથી વિશ્વના સૌથી મોટા ગેસ ક્ષેત્ર દક્ષિણ પાર્સને નુકસાન થયું છે અને ઉત્પાદન સંપૂર્ણપણે બંધ થઈ ગયું છે. તે દરરોજ 12 મિલિયન ક્યુબિક મીટર ગેસનું ઉત્પાદન કરે છે. આ પહેલી વાર છે જ્યારે ઇઝરાયલે ઇરાનના તેલ અને ગેસ માળખા પર હુમલો કર્યો છે. તે સ્પષ્ટ છે કે ઇઝરાયલ હવે ઇરાનના અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. આનાથી વિશ્વમાં તેલ અને ગેસના ભાવમાં મોટો ઉછાળો આવી શકે છે. જેપી મોર્ગન કહે છે કે જો આ લડાઈ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે, તો ક્રૂડ ઓઇલની કિંમત પ્રતિ બેરલ $120 સુધી પહોંચી શકે છે.

દક્ષિણ પાર્સ ગેસ ક્ષેત્ર ઇરાનના દક્ષિણ બુશેહર પ્રાંતમાં સમુદ્રની નીચે છે. તે પર્સિયન ગલ્ફ સુધી ફેલાયેલું છે, જ્યાં ઈરાન અને કતારની સરહદો મળે છે. કતારના ભાગને નોર્થ ફિલ્ડ કહેવામાં આવે છે. તે વિશ્વને ઘણો LNG સપ્લાય કરે છે. ઈરાનના લગભગ અડધા ગેસ અહીં છે. ઉપરાંત, ઈરાન જે ગેસ ઉત્પન્ન કરે છે તેનો 66% ગેસ પણ અહીંથી આવે છે. અમેરિકા અને રશિયા પછી ઈરાન વિશ્વમાં ત્રીજા ક્રમનો સૌથી મોટો ગેસ ઉત્પાદક દેશ છે. આ દેશ દર વર્ષે લગભગ 275 અબજ ઘન મીટર ગેસનું ઉત્પાદન કરે છે, જે વિશ્વના પુરવઠાના 6.5% છે.

ઈરાનની સ્થિતિ

આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધોને કારણે, ઈરાનનો મોટાભાગનો ગેસ દેશની અંદર વપરાય છે. ઈરાન તેના ઘરોને ગરમ રાખે છે, ફેક્ટરીઓ ચલાવે છે અને આ ગેસથી તેની અર્થવ્યવસ્થા જાળવી રાખે છે. તેનાથી વિપરીત, કતાર આ ક્ષેત્રમાંથી દર વર્ષે 77 મિલિયન ટન LNG નિકાસ કરે છે. શેલ અને એક્સોનમોબિલ જેવી મોટી કંપનીઓ તેને આમાં મદદ કરે છે. આ હુમલો ફક્ત ઈરાનની ઉર્જાને જ ખતરો નથી. આ એક ચેતવણી છે કે ભવિષ્યમાં વધુ મહત્વપૂર્ણ લક્ષ્યો પર હુમલો થઈ શકે છે.

ઈરાનની ઉર્જા વ્યવસ્થા પહેલાથી જ ખરાબ સ્થિતિમાં છે. દેશમાં વીજળીની ભારે અછત છે, જેના કારણે લોકોના જીવન અને ઉદ્યોગ પર ખરાબ અસર પડી છે. ઈરાન ચેમ્બર ઓફ કોમર્સના જણાવ્યા અનુસાર, વીજળી કાપને કારણે દરરોજ લગભગ $250 મિલિયનનું નુકસાન થઈ રહ્યું છે. પ્રતિબંધો, જૂના સાધનો અને રોકાણના અભાવે આ ક્ષેત્ર નબળું પડ્યું છે. જો આ અવરોધ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે તો અર્થતંત્ર વધુ ખરાબ થઈ શકે છે અને લોકો ગુસ્સે થઈ શકે છે.

ફુગાવો

એટલે કે, આવનારા દિવસોમાં ઈરાનને મોટી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આનાથી ઈરાનની અર્થવ્યવસ્થાની કમર તૂટી શકે છે. દેશના લોકો પહેલાથી જ ભારે ફુગાવાથી પરેશાન છે. ઈરાનની વસ્તી ઈઝરાયલ કરતા લગભગ 10 ગણી છે. વર્ષ 2024માં ઈરાનના GDPનું કદ $434 બિલિયન હતું જ્યારે ઈઝરાયલનું અર્થતંત્ર $540 બિલિયન હતું. ઈરાનનો સૌથી મોટો આવકનો સ્ત્રોત ક્રૂડ ઓઈલ છે. પરંતુ અમેરિકા અને પશ્ચિમી દેશોએ ઈરાન પર પહેલાથી જ ઘણા પ્રતિબંધો લાદ્યા છે.