મોબાઈલ-ટેબલેટ ખરીદનારાઓ માટે રિપેર સ્કોરની સુવિધા, મળશે રિપેરની સંભાવનાની પૂર્વ જાણકારી

મોબાઈલ ફોન અને ટેબલેટ ખરીદનારા ગ્રાહકો માટે એક મહત્વપૂર્ણ અને ઉપયોગી સમાચાર છે. હવે ગ્રાહકોને કોઈપણ બ્રાન્ડનો સ્માર્ટફોન કે ટેબલેટ ખરીદતા પહેલા એ જાણકારી મળશે કે ખરીદેલું ઉપકરણ ખરાબ થાય તો તેનું રિપેર શક્ય બનશે કે નહીં, અને જો રિપેર શક્ય હશે તો તેનું સફળતાપૂર્વક રિપેર થવાની સંભાવના કેટલા ટકા છે. આ સુવિધા ભારત સરકાર દ્વારા ગઠિત એક ખાસ સમિતિની ભલામણોના આધારે શરૂ થવા જઈ રહી છે.

રિપેરેબિલિટી ઈન્ડેક્સની ભલામણ

સરકારે ગઠિત સમિતિએ સૂચન કર્યું છે કે ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓએ તેમના ઉત્પાદનો પર 'રિપેરેબિલિટી ઈન્ડેક્સ' (Repairability Index) જાહેર કરવું જોઈએ. આ ઈન્ડેક્સ ગ્રાહકોને ઉપકરણની રિપેર થવાની સંભાવના અને તેની ગુણવત્તા વિશે સ્પષ્ટ માહિતી આપશે. સમિતિના જણાવ્યા અનુસાર, ઉત્પાદક કંપનીઓએ આ ઈન્ડેક્સના આધારે તેમના ઉપકરણોને રેટિંગ આપવું પડશે, જેથી ગ્રાહકોને ખરીદી પહેલાં જ ઉપકરણની રિપેર ક્ષમતા વિશે જાણકારી મળી શકે.

આ સમિતિએ ગ્રાહક બાબતોના સચિવ નિધિ ખરેને પોતાનો અહેવાલ સોંપી દીધો છે. નોંધનીય છે કે હાલમાં સ્માર્ટફોન અને ટેબલેટના રિપેર દરમિયાન ગ્રાહકોને અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે, જેમ કે સ્પેર પાર્ટ્સની અછત, રિપેરની ઊંચી કિંમત અને ટેકનિકલ મુશ્કેલીઓ.

દિશાનિર્દેશો ટૂંક સમયમાં જારી થશે

ગ્રાહક બાબતોના સચિવ નિધિ ખરેએ જણાવ્યું હતું કે મંત્રાલય સમિતિની ભલામણોની સમીક્ષા કરશે અને તેના આધારે યોગ્ય દિશાનિર્દેશો જારી કરવામાં આવશે. આ સમિતિનું ગઠન સપ્ટેમ્બર 2024માં ગ્રાહક બાબતોના વધારાના સચિવ ભરત ખેડાની અધ્યક્ષતામાં કરવામાં આવ્યું હતું. સમિતિએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે મૂળ ઉપકરણ ઉત્પાદકો (OEMs) એ કોઈ વધારાના નિયમનકારી બોજ વિના, પ્રમાણભૂત મૂલ્યાંકન માપદંડોના આધારે રિપેરેબિલિટી ઈન્ડેક્સ જાહેર કરવું પડશે.

QR કોડ દ્વારા માહિતી પ્રદર્શન