ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે છેલ્લા પાંચ દિવસથી ચાલી રહેલા યુદ્ધે વૈશ્વિક રાજકારણમાં હલચલ મચાવી છે. આ ઘટના પર ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે પોતાની ચુપ્પી તોડીને પ્રથમ વખત પ્રતિક્રિયા આપી છે. શી જિનપિંગે મધ્ય પૂર્વમાં અચાનક વધેલા તણાવ અને ઈઝરાયલની સૈન્ય કાર્યવાહી પર ગંભીર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. આ યુદ્ધમાં ઈરાનના ટોચના સૈન્ય અધિકારીના મૃત્યુના દાવા અને 227 ઈરાની નાગરિકોના મોતની ઘટનાએ પરિસ્થિતિને વધુ ગંભીર બનાવી છે.
ઈરાન પર ઈઝરાયલના હુમલા બાદ શી જિનપિંગની પ્રથમ પ્રતિક્રિયા, મધ્ય પૂર્વમાં વધતા તણાવ પર વ્યક્ત કરી ચિંતા
ઈઝરાયલે દાવો કર્યો છે કે, તેણે ઈરાનના યુદ્ધકાળના ચીફ ઓફ સ્ટાફ અને ઈસ્લામિક રિપબ્લિકના વરિષ્ઠ અધિકારીઓમાંના એક અલી શાદમાનીને મારી નાખ્યો છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ Jun 18, 2025 પર 2:10 PM
શાંતિ માટે અપીલ
કઝાકિસ્તાનની રાજધાની અસ્તાનામાં ચીન-મધ્ય એશિયા શિખર સંમેલન દરમિયાન શી જિનપિંગે ઉઝ્બેક રાષ્ટ્રપતિ શાવકત મિર્ઝિયોયેવ સાથેની બેઠકમાં આ ટિપ્પણી કરી. ચીનની સરકારી સમાચાર એજન્સી શિન્હુઆના અહેવાલ મુજબ, શીએ જણાવ્યું કે, “ઈઝરાયલની સૈન્ય કાર્યવાહીથી મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ અચાનક વધ્યો છે, જે ચીન માટે ચિંતાનો વિષય છે. ચીન કોઈપણ દેશની સંપ્રભુતા, સુરક્ષા અને પ્રાદેશિક અખંડતાનું ઉલ્લંઘન કરતી કોઈપણ કાર્યવાહીનો વિરોધ કરે છે.”
શીએ વધુમાં કહ્યું, “સૈન્ય સંઘર્ષ કોઈ સમસ્યાનો ઉકેલ નથી. આવા તણાવ આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયના હિતમાં નથી. બંને પક્ષોએ શાંતિ સ્થાપવા માટે તાત્કાલિક પગલાં લેવા જોઈએ.” ચીનના રાષ્ટ્રપતિએ શાંતિ અને સ્થિરતા પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે તમામ પક્ષો સાથે રચનાત્મક રીતે કામ કરવાની તૈયારી પણ વ્યક્ત કરી.
ઈઝરાયલનો દાવો: ઈરાનના સૈન્ય વડાનું મૃત્યુ
ઈઝરાયલે દાવો કર્યો છે કે તેણે ઈરાનના યુદ્ધકાળના ચીફ ઓફ સ્ટાફ અને ઈસ્લામિક રિપબ્લિકના વરિષ્ઠ અધિકારીઓમાંના એક અલી શાદમાનીને મારી નાખ્યો છે. ઈઝરાયલે તેહરાનમાં ઈરાનના સરકારી મીડિયા IRIB ન્યૂઝના મુખ્યમથક પર હુમલો કર્યો હતો, જેને ઈરાને “અપરાધ” ગણાવ્યો છે. ઈઝરાયલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ આ હુમલાને ઈરાનના “દુષ્ટ શાસકો”ને સત્તામાંથી હટાવવાનો અને “સ્વતંત્રતાની મશાલ” પ્રગટાવવાનો પ્રયાસ ગણાવ્યો છે.
ઈરાનનો આક્ષેપ, 227 નાગરિકોના મોત
ઈરાનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા ઈસ્માઈલ બાઘઈએ ઈઝરાયલના હુમલામાં 227 નાગરિકોના મોતની પુષ્ટિ કરી છે. તેમણે IRIB ન્યૂઝ મુખ્યમથક પરના હુમલાને “જઘન્ય અપરાધ” ગણાવીને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદને આ હુમલાઓ રોકવા માટે પગલાં લેવાની માગણી કરી છે.
યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલની ભૂમિકા
ઈરાને આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય અને ખાસ કરીને યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલ પાસે આ મુદ્દે હસ્તક્ષેપની માગણી કરી છે. જોકે, સુરક્ષા પરિષદે હજુ સુધી આ બાબતે કોઈ નક્કર પગલું લીધું નથી. ઈરાનના આક્ષેપો અને ઈઝરાયલની આક્રમક કાર્યવાહીએ વૈશ્વિક સ્તરે ચર્ચાઓને જન્મ આપ્યો છે. આ યુદ્ધની અસર મધ્ય પૂર્વના અન્ય દેશો અને વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર પણ જોવા મળી રહી છે.
મધ્ય પૂર્વમાં તણાવની અસર
ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચેના આ સંઘર્ષે મધ્ય પૂર્વમાં અસ્થિરતા વધારી છે. ઈઝરાયલે ઈરાનના પરમાણુ સ્થળો અને લશ્કરી ઠેકાણાઓને નિશાન બનાવ્યા હોવાનો દાવો કર્યો છે, જેના કારણે ઈરાને પોતાનું એરસ્પેસ બંધ કરી દીધું છે. આ સાથે, ભારત સહિત અનેક દેશોએ પોતાના નાગરિકો માટે એડવાઈઝરી જારી કરી છે, જેમાં બિનજરૂરી મુસાફરી ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.
આ યુદ્ધે મધ્ય પૂર્વમાં શાંતિ પ્રક્રિયાને જટિલ બનાવી દીધી છે. ચીનની શાંતિની અપીલ અને ઈરાનની યુએન સુરક્ષા પરિષદને વિનંતી બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયની ભૂમિકા મહત્વપૂર્ણ બની છે. જોકે, ઈઝરાયલના વડાપ્રધાન નેતન્યાહૂએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જ્યાં સુધી ઈરાનથી ખતરો રહેશે, ત્યાં સુધી હુમલા ચાલુ રહેશે. આ ઘટનાઓએ વૈશ્વિક રાજકારણ અને અર્થતંત્ર પર ઊંડી અસર કરી છે. આગામી દિવસોમાં આ સંઘર્ષનો ઉકેલ કેવી રીતે આવે છે, તેના પર વૈશ્વિક સમુદાયની નજર રહેશે.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.