શું તમે જાણો છો કે તમારા EPF ખાતામાં એમ્પ્લોયરનું 12% યોગદાન કેવી રીતે તમારા ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરે છે? આ યોગદાન માત્ર રિટાયરમેન્ટ માટે બચત જ નથી પરંતુ તે પેન્શન અને વીમા સુરક્ષા જેવા વધારાના લાભો પણ આપે છે. ચાલો, આ યોજનાની વિગતોને સરળ રીતે સમજીએ જે દરેક વેતનભોગી વ્યક્તિ માટે જાણવું જરૂરી છે.
EPFમાં એમ્પ્લોયરનું 12% યોગદાનઃ રિટાયરમેન્ટ, પેન્શન અને વીમા સુરક્ષાનો ત્રણ ગણો ફાયદો
EPFમાં એમ્પ્લોયરનું 12% યોગદાન એક એવી વ્યવસ્થા છે, જે રિટાયરમેન્ટ બચત, પેન્શન, અને વીમા સુરક્ષાને એકસાથે સુનિશ્ચિત કરે છે. આ યોજના દરેક વેતનભોગી વ્યક્તિ માટે નાણાકીય સુરક્ષાનો મજબૂત આધાર બની રહે છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ Aug 04, 2025 પર 5:32 PM
EPF શું છે અને એમ્પ્લોયરનું યોગદાન કેવી રીતે કામ કરે છે?
EPF એ ભારતની સૌથી મહત્વની સામાજિક સુરક્ષા યોજનાઓમાંની એક છે, જેને Employees’ Provident Fund Organisation (EPFO) દ્વારા સંચાલિત કરવામાં આવે છે. આ યોજના 20 કે તેથી વધુ કર્મચારીઓ ધરાવતી સંસ્થાઓમાં લાગુ પડે છે. અહીં કર્મચારી અને એમ્પ્લોયર બંનેએ કર્મચારીના મૂળ વેતન અને મોંઘવારી ભથ્થાના 12%નું યોગદાન આપવું પડે છે. ઉદાહરણ તરીકે જો તમારું મૂળ વેતન અને DA રુપિયા 20,000 છે, તો તમે અને તમારી એમ્પ્લોયર કંપની રુપિયા 2,400નું યોગદાન આપે છે. આ રીતે, દર મહિને રુપિયા 4,800 તમારા EPF ખાતામાં જમા થાય છે, જેના પર વાર્ષિક વ્યાજ મળે છે. કર્મચારીનું 12% યોગદાન સીધું EPF ખાતામાં જાય છે, પરંતુ એમ્પ્લોયરનું 12% યોગદાન ત્રણ ભાગમાં વહેંચાય છે: EPF, EPS અને EDLI. આ વહેંચણી એ ખાસિયત છે, જે EPFને અન્ય બચત યોજનાઓથી અલગ પાડે છે.
ત્રણ ભાગમાં એમ્પ્લોયરના યોગદાની કેવી રીતે થાય છે વહેંચણી?
એમ્પ્લોયરનું 12% યોગદાન નીચે મુજબ વહેંચાય છે:-
8.33% Employees’ Pension Scheme (EPS)માં: આ રકમ રિટાયરમેન્ટ બાદ કર્મચારીને પેન્શન આપવા માટે જાય છે. જો કે, આ રકમ મૂળ વેતનના રુપિયા 15,000ની મર્યાદા સુધી મર્યાદિત છે. એટલે કે, જો તમારું વેતન રુપિયા 15,000થી વધુ હોય, તો પણ EPSમાં મહત્તમ રુપિયા 1,250 (15,000ના 8.33%) જ જમા થશે.
3.67% EPFમાં: બાકીની રકમ EPF ખાતામાં જમા થાય છે, જે રિટાયરમેન્ટ માટે બચત તરીકે કામ કરે છે.
0.5% EDLI અને 0.5% એડમિનિસ્ટ્રેટિવ ચાર્જ: EDLI કર્મચારીના અવસાનના કિસ્સામાં તેમના પરિવારને વીમા કવર આપે છે, જ્યારે એડમિનિસ્ટ્રેટિવ ચાર્જ EPFOના સંચાલન માટે જાય છે.
ઉદાહરણ: જો તમારું મૂળ વેતન રુપિયા 20,000 છે, તો એમ્પ્લોયરનું રુપિયા 2,400નું યોગદાન આ રીતે વહેંચાય, EPS: રુપિયા 1,250, EPF: રુપિયા 734 (3.67%), EDLI: રુપિયા 100, એડમિનિસ્ટ્રેટિવ ચાર્જ: રુપિયા 100. આ વહેંચણી ખાતરી કરે છે કે તમને રિટાયરમેન્ટ બચત ઉપરાંત પેન્શન અને વીમા સુરક્ષા પણ મળે.
કાયદાકીય નિયમો અને ટેક્સ લાભ
એમ્પ્લોયરનું યોગદાન Employees’ Provident Fund and Miscellaneous Provisions Act, 1952 હેઠળ ફરજિયાત છે. આ યોગદાન કર્મચારીના વેતનમાંથી કાપવું ગેરકાયદેસર છે, અને આવું કરવું એ ગુનો ગણાય છે, જેના માટે સજા અને દંડની જોગવાઈ છે. જો એમ્પ્લોયર સમયસર યોગદાન જમા ન કરે, તો EPFO બેંક ખાતાની જપ્તી, સંપત્તિનું વેચાણ, અથવા એમ્પ્લોયરની ધરપકડ જેવા પગલાં લઈ શકે છે.
ટેક્સની દ્રષ્ટિએ એમ્પ્લોયરનું યોગદાન સંપૂર્ણ રીતે ટેક્સ-ફ્રી છે, એટલે કે કર્મચારીએ આ રકમ પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી. જો કે, જો એમ્પ્લોયરનું યોગદાન અને Voluntary Provident Fund (VPF) મળીને રુપિયા 7.5 લાખથી વધુ થાય, તો તેના પર મળેલું વ્યાજ ટેક્સેબલ હોઈ શકે છે. કર્મચારીનું યોગદાન Income Tax Actની કલમ 80C હેઠળ રુપિયા 1.5 લાખ સુધી ટેક્સ છૂટ માટે પાત્ર છે.
EPFનું મહત્વ અને આધુનિક સુવિધાઓ
EPF યોજના કર્મચારીઓને નાણાકીય શિસ્ત શીખવે છે અને એમ્પ્લોયર્સને સામાજિક જવાબદારી નિભાવવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. EPFOની નવી સુવિધાઓ, જેમ કે Universal Account Number (UAN) અને ઓનલાઈન પોર્ટલ, યોગદાનની દેખરેખ અને નાણાંની ઉપાડની પ્રક્રિયાને સરળ બનાવે છે. આ યોજના માત્ર રિટાયરમેન્ટ માટે એકસાથે રકમ જ નથી આપતી પરંતુ પેન્શન અને વીમા જેવા લાભો દ્વારા કર્મચારીઓના ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરે છે.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.