ગલવાન ઝડપ બાદ જયશંકરની પ્રથમ ચીન યાત્રા: 5 વર્ષમાં ભારત-ચીન સંબંધોમાં શું બદલાયું?

ગલવાન ખીણમાં 2020માં થયેલી લશ્કરી ઝડપ બાદ ભારત-ચીન સંબંધો નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયા હતા. આ ઘટનાએ માત્ર સરહદ પર જ નહીં, પરંતુ રાજકીય, કૂટનીતિક, આર્થિક અને રણનીતિક સ્તરે પણ ઊંડી અસર કરી હતી. આવા સમયે, ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરની ચીન યાત્રા એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. ચાલો જાણીએ, છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ભારત-ચીન સંબંધોમાં કેવા ફેરફારો થયા.

જયશંકરની ચીન યાત્રા

વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે બેઇજિંગમાં ચીનના ઉપરાષ્ટ્રપતિ હાન ઝેંગ સાથે મુલાકાત કરી. આ તેમની પાંચ વર્ષ બાદની પ્રથમ ચીન યાત્રા છે. આ દૌરાનો મુખ્ય હેતુ ગલવાન ઝડપ બાદ ખરડાયેલા દ્વિપક્ષીય સંબંધોને સુધારવાનો અને બંને દેશો વચ્ચે વિશ્વાસ વધારવાનો છે. જયશંકર મંગળવારે તિયાનજિનમાં શાંઘાઈ સહકાર સંગઠન (SCO)ની વિદેશ મંત્રીઓની બેઠકમાં ભાગ લેશે અને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યી સાથે દ્વિપક્ષીય ચર્ચા પણ કરશે.

ચીનની ચાલબાજી

આ યાત્રા એટલા માટે પણ મહત્વની છે કારણ કે 22 એપ્રિલે જમ્મુ-કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલા બાદ ભારત-પાકિસ્તાન સંબંધોમાં તણાવ વધ્યો હતો. આ દરમિયાન ચીને પાકિસ્તાનને લશ્કરી સમર્થન આપ્યું હતું. 2020થી 2025 સુધી ભારત-ચીન સંબંધોમાં વિશ્વાસનો અભાવ સ્પષ્ટ દેખાયો છે. સરહદી વિવાદને લઈને તણાવ ઓછો થયો હોવા છતાં, તેની અસર હજુ પણ જોવા મળે છે. ભૂતકાળમાં જ્યાં સહયોગની શક્યતા હતી, ત્યાં હવે સાવધાની અને અંતરનું વાતાવરણ છે.

મોદી-શી મુલાકાત

આ પાંચ વર્ષમાં બંને દેશોના સંબંધો સંપૂર્ણપણે સ્થગિત નથી થયા. રશિયામાં બ્રિક્સ સમિટ દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચે મુલાકાત થઈ. આ બેઠકમાં મોદીએ વિવાદોને યોગ્ય રીતે ઉકેલવા, સરહદી વિસ્તારોમાં શાંતિ જાળવવા અને પરસ્પર વિશ્વાસ, સન્માન અને સંવેદનશીલતા પર ભાર મૂક્યો હતો. શીએ કહ્યું હતું કે બંને દેશોએ એકબીજા પ્રત્યે સકારાત્મક દૃષ્ટિકોણ રાખવો જોઈએ અને સાથે મળીને કામ કરવું જોઈએ.